تاریخچه فیروزه کوبی در اصفهان ، فیروزه کوبی که یکی از درخشنده ترین صنایع دستی کشورمان است، از هنر های دستی شهر زیبای اصفهان به شمار می‌‌رود. زمانی که صحبت از تاریخچه هنر فیروزه کوبی در اصفهان میشود ذهن مخاطبان به سمت هنرهای دستی مربوط به سلسله صفویه و دوران اوج حکومت های اسلامی‌شکل گرفته در اصفهان می‌‌رود. اما آیا درحقیقت منشع هنر فیروزه کوبی مانند مابقی هنرها و صنایع دستی اصفهان در دوران صفویه است؟ در این مقاله از وبسایت هنر نصف جهان، اطلاعاتی دقیق از پیشینه فیروزه کوبی در استان اصفهان در اختیار شما عزیزان قرارداده ایم. با ما همراه باشید تا درباره تاریخچه این هنر زیبا بیشتر بدانید. قبل از خواندن ادامۀ مقاله به شما پیشنهاد می‌کنیم در صورت تمایل به فیروزه کوبی در اصفهان به صفحۀ فیروزه کوبی در اصفهان مراجعه نمایید.
نگاهی مختصر به هنر و تاریخچه فیروزه کوبی در اصفهان
این هنر با استفاده از سنگ های فیروزه نیشابور مرغوب در فلزاتی مانند مس، نقره و برنز انجام میشود. در فیروزه کوبی از قطعات فیروزه کوچکی استفاده میشود که به طور عمومی، دارای ارزش خاصی نیستند. همانطور که از نام آن پیداست، تکه های کوچک فیروزه هم اندازه با استفاده از چسب فیروزه بر روی ظروف و اشیاء مختلف به صورت متوالی و در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند.
در ادامه به بررسی پیشینه فیروزه کوبی در اصفهان می‌پردازیم.
پیشینه فیروزه کوبی در اصفهان
پیشینه فیروزه کوبی در اصفهان ، هنر فیروزه کوبی یکی از هنرهای مدرنی است که از 70 سال پیش آغاز شده است. حدود 70 سال پیش استاد یوسف حکیمی‌ان این هنر را در مشهد پایه گذاری کرد. پس از آن حدود 20 سال بعد حاج داداش این هنر دستی را در شهر اصفهان معرفی و اجرا کرد. امروزه یکی از مهم‌ترین مکان‌های اجرای فیروزه کوبی، شهر اصفهان است و هنرمندان و صنعتگران بسیاری در این شهر کارگاه‌های فیروزه کوبی دایر کردند. اگرچه قدمت این هنر چندان طولانی نیست، اما به دلیل استفاده از سنگ فیروزه قیمتی و زیبایی طراحی آن، ارزش بسیار بالایی دارد.
در واقع بنیان‌گذار هنر فیروزه کوبی بر روی ظروف و اشیا مسی، فردی به نام روبن یروشالمی‌بود که در منطقه کلیمی‌‌های اصفهان زندگی می‌‌کرد.
در سال 1342 روبن یروشالمی‌که مشکل مالی داشت و پس از پایان تحصیلات ابتدایی مجبور به ترک تحصیل شد. او نزد عمویش به کار زرکوبی مشغول شد و بدین ترتیب با هنر فیروزه کوبی آشنا و به آن علاقه مند شد. اما در آن زمان (1332 – 1343) از فیروزه در جواهرسازی و گاها از فیروزه در گالش‌های نقره و … بسیار استفاده میشد.
روبن یروشالمی‌این کار را به خوبی آموخت و پس از تسلط بر این هنردستی، شروع به اختراع و ابداع انواع سنگ فیروزه در ظروف مسی و اشیاء با اندازه های مختلف کرد و نتیجه محکم آن چیزی است که امروزه زیبا، هماهنگ و جالب به نظر می‌رسد. کار و یافته های او بر اساس چهل سال تجربه در این زمی‌نه است. صنایع دستی فیروزه در حال حاضر فقط در اصفهان صورت میگیرد و صنعتگران شاغل در این بخش محدود و اندک هستند.
زیبایی و درخشندگی هنر فیروزه کوبی و آنچه امروزه جذابیت زیادی برای مردم سراسر جهان دارد، حاصل 40 سال تلاش و کوشش وی برای نوآوری این هنردستی می‌‌باشد.
تاریخچه سنگ فیروزه در نقاط مختلف جهان
انسان ها در گذشته ای بسیار دور، معادن سنگ فیروزه را کشف کردند و این سنگ زیبا را استخراج کردند. تحقیقات باستان شناسی نشان می‌دهد که چینی ها 3000 سال پیش از این سنگ زیبا و رنگارنگ برای تزئین جواهرات و لوازم خود استفاده می‌کردند. علاوه بر این، حاکمان مصر باستان از این سنگ به عنوان جواهرات استفاده می‌کردند و علاقه زیادی به آن داشتند. در همی‌ن جهت، سنگ فیروزه در طول تاریخ برای مبادله کالا نیز مورد استفاده قرار گرفته است.
تاریخچه کشف فیروزه در ایران به سالها قبل برمی‌گردد. محققان معتقدند اولین معادن فیروزه در ایران حدود دو هزار سال پیش کشف و استخراج شد. دو معدن سرابیت الخادم و وادی مغاره به عنوان اولین معادن فیروزه کشف شده در ایران شناخته می‌شوند. در گذشته سنگ آبی برای تزیین گنبد کاخ ها و عبادتگاه ها استفاده میشد. زیرا مردم بر این باورند که فیروزه بسیار قدرتمند است و بر برکت آنها می‌‌افزاید.
در ادامه به بررسی سوال فیروزه کوبی اولین بار روی چه ظروفی انجام شد ؟ می‌پردازیم.
فیروزه کوبی اولین بار روی چه ظروفی انجام شد ؟
فیروزه کوبی اولین بار روی چه ظروفی انجام شد ؟ در ابتدا از فیروزه فقط برای ساخت بدلیجات و جواهرات مانند دستبند، النگو و انگشتر استفاده میشد، اما با ظهور هنر فیروزه، هنرمندان این تکنیک را در مراحل خلاقانه گسترش دادند. ظروف به کار رفته در فیروزه کوبه در طرح ها و نقش های مختلف ساخته می‌شوند و تکه های فیروزه ای روی آن ها قرار میگیرد. هرچه تعداد سنگ ها بیشتر و فاصله بین آنها کمتر باشد، تکنیک دستی اهمی‌ت بیشتری خواهد داشت، زیرا بسیار مفید و روتین خواهد بود.
جمع بندی
محصولات ساخته شده با هنر فیروزه کوبی تاثیر زیادی بر روی مخاطب دارد. این هنر دستی به قدری زیبا و جذاب است که به عنوان وسایل تزیینی مجلل در منازل مورد استفاده قرار میگیرد. بسیاری از افراد نیز معتقدند که فیروزه در افزایش انرژی و ایجاد فضای مثبت در محیط موثر است. اگرچه ماورایی بودن فیروزه ثابت نشده است، اما در زیبایی و جلوه خاص آن شکی نیست. ظروف فیروزه کوبی معمولاً به عنوان اقلام هنری و لوکس در خانه ها نگهداری می‌شوند و به ندرت مورد استفاده صاحبان آنها قرار می‌گیرند.