هنر معرق کاری یکی از محبوب ترین و زیباترین هنرهای ایرانی است که در کشور ما قدمتی طولانی دارد. نمونه هایی از این هنر اصیل را می توان در گوشه و کنار ایران و در اکثر آثار و بناهای تاریخی به جا مانده از دوره های مختلف تاریخی مشاهده کرد. استادان برجسته ایرانی, هنر معرق را یکی آثار هنری ماندگاری از خود به جای گذاشته اند. معرق کاری هنر و صنایع دستی است که در دکوراسیون منزل و یک وسیله تزیینی برای آشپزخانه کاربرد دارد. معرق در اصل به معنای جمع آوری چیزی و اجزای چیزی است. در کشور ما معرق کاری یکی از بهترین صنایع دستی ایران است. همچنین در ادامه به بررسی معرق کاری خواهیم پرداخت. پس همراه ما باشید! همچنین در صورت نیاز به خرید انواع صنایع دستی اعم از خرید گلدان میناکاری و همچنین خرید اینترنتی ظروف میناکاری با این مجموعه تماس بگیرید.
هنر معرق کاری چیست؟
کاری می نامند. در این هنر با چیدمان قسمت های مختلف معرق, ظروف یا صنایع دستی مختلفی تولید می کنند که زیبایی منحصر به فردی دارند. این هنر در تزئینات معماری سنتی ایران نیز کاربرد دارد. نمونه های زیبایی از هنر معرق کاری دوره سلجوقی که از قرن ششم به بعد باقی مانده است قدمت این هنر را نشان می دهد. نمونه هایی از معرق چوب و کاشی را می توان در اولین معرق های ایران مشاهده کرد. هنرمندان با الهام از اشکال و کنده کاری های هندسی سنتی, آثار خود را در بنا ها و آثار هنری مختلف خلق کرده اند.
در اولین معرق های ایرانی, تکه های چوب و کاشی بزرگتر بود. اما با گذشت زمان, اشکال کوچکتر و ظریف تر شدند. انواع معرق های کاشی, فلزی و چوبی در آثار تاریخی شهرهای مختلف ایران مانند اصفهان, تبریز و یزد به چشم می خورد. امروزه نیز معرق کاری جایگاه ویژه ای برای دکوراسیون داخلی ساختمان ها و دکوراسیون مدرن آپارتمان ها دارد. در حال حاضر از این هنر به دو صورت مدرن و سنتی در طراحی آپارتمان های مسکونی و ساختمان های صنعتی استفاده می شود.
با توجه به استقبال از معرق کاری در معماری مدرن ساختمان ها, این هنر در مدارس و هنرستان ها تدریس می شود. آموزش صنایع دستی در رشته های مختلف این هنر مانند الیاف, فلز, چوب و پلی استر انجام می شود و هنرمندان این رشته در رشته های مختلف از معماری گرفته تا کار در کارگاه های تولید لوازم خانگی فعالیت می کنند.
انواع هنر معرق کاری
انواع مختلفی از معرق کاری وجود دارد که بر اساس قطعات برش خورده طبقه بندی می شوند. چرم, فلز و چوب از معروف ترین مصالح معرق کاری هستند و به همین دلیل اثر معرق نامگذاری شده است. این قطعات روی قسمت اصلی کار که عموما چوبی یا پلی استر است, چسبانده می شود. انواع سنگ مرمر را می توان در تهیه اقلام کاربردی, دکوراسیون ساختمان و معماری داخلی و وسایل تزئینی استفاده کرد.
استفاده از زمینه های چوبی در هنر معرق به دلیل دسترسی آسان, انعطاف پذیری بالا و شکل پذیری متنوع و سابقه طولانی در مقایسه با زمینه های پلی استر در بین هنرمندان معرق از محبوبیت بیشتری برخوردار است. اگرچه نمونه هایی از سطوح فلزی و کاشی کاری نیز در میان آثار هنری ایرانی دیده می شود, اما امروزه بیشتر از پلی استر و چوب در زمینه کار استفاده می شود. هنر معرق کاری روی زمینه چوبی ساده رایج ترین نوع معرق کاری است.
تاریخچه صنایع دستی معرق کاری
اصطلاح «معرق» ریشه عربی دارد و ورود آن به ایران به حمله اعراب به کشورمان در قرن اول هجری برمی گردد. از زمان انتخاب اثر هنری برای هنر خلق آثار با قطعات چوبی و فلزی اطلاع دقیقی در دست نیست, اما نمونه هایی از آثار هنرمندان دوره ایران باستان وجود دارد که تعیین کننده این هنر است. قبل از نام معرق, اصطلاح های دیگری برای نمونه هایی از هنر معرق کاری که ریشه یونانی داشتند به کار می رفت. یونانیان باستان با جمع آوری قطعات رنگی سنگ, چوب و فلز های قیمتی آثار هنری زیبایی خلق می کردند. این هنر در دوران امپراتوری بیزانس در یونان به اوج خود رسید و امروزه نمونه هایی از آن را در کلیساهای تاریخی این کشور می توان دید. متاسفانه به دلیل از بین رفتن بسیاری از آثار هنری ایرانی در طول زمان, قدمت دقیق هنر ایران در کشور ما نا معلوم است.
اگرچه نمونه های یونانی و هندی از هنر معرق هنوز در گذشته های دور وجود دارد, اما سبک معرق ایرانی کاملاً متفاوت از این نوع است. به همین دلیل نمی توان هنر بی نظیر ایران را زیرمجموعه ای از آثار هنرمندان دیگر نقاط جهان دانست. کار با کاشی و چوب یکی از قدیمی ترین نمونه های هنر معرق کاری در کشور ما است که به دلیل معماری اصیل ایرانی با این دو عنصر از قدیم الایام بسیار مورد توجه بوده است. یکی از قدیمی ترین نمونه های هنر معرق ایران در شهر سوخته زابل کشف شد.
این یک هنر دست ساز است که با گل و قطعات چوبی تزئین شده است. سفال های کشف شده با این هنر نشان می دهد که این اثر هنری ایرانی است. معرق کاری حدود 5000 سال قدمت دارند. در دوره های هخامنشی, اشکانی و سلوکی نمونه های دست نخورده ای از معرق کاری در ایران باستان وجود ندارد و تنها منبت هایی از این دوره باقی مانده که قدمت این هنر را ثابت می کند.
جمع بندی
در این مقاله به بررسی هنر معرق کاری پرداختیم. همچنین در این مقاله به چیستی, انواع و تاریخچه این هنر نیز پرداخته شد. معرق کاری فرآیندی است که در آن برش هایی از چوب, معمولاً با رنگ های مختلف, به صورت دقیق و دقیق قطع می شوند و سپس در قالب طرح های هنری و جزئیات دکوراتیو به یکدیگر متصل می شوند. این هنر در اصل از کشورهای شرقی مانند ایران, ترکیه و هند بوده است و در سراسر جهان بسیار محبوب است. علاوه بر چوب, معرق کاری همچنین با استفاده از مواد دیگری مانند فلزات, پارچه و شیشه نیز انجام می شود. همچنین شما می توانید برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره این هنر با مشاوران این مجموعه ارتباط حاصل کنید.