مراحل تولید خاتم در مجموعه هنر نصف جهان:
کشور ما مهد تمدن و هنرهای دستی بسیار زیادی است که هریک به دورههای مختلفی از تاریخ تعلق دارند. یکی از این هنرها که امروزه طرفداران بسیار زیادی در سراسر دنیا دارد, هنر خاتم کاری است که در مقایسه با سایر هنرها, از قدمت بالاتری برخوردار است. در این مقاله از هنر نصف جهان همراه ما باشید چرا که قصد داریم در مورد مراحل تولید خاتم صحبت کنیم.
همچنین اگ نیاز به خرید خاتم کاری اصفهان داشتید میتوانید به صنایع دستی هنر نصف جهان که عرضه کننده انواع صنایع دستی و مینا کاری اعم از خرید قاب میناکاری و همچنین خرید اینترنتی ظروف میناکاری می باشد, بپردازید.
مراحل تولید خاتم چگونه انجام میگیرد؟
خاتم کاری را به جرئت میتوان یکی از صنایع دستی اصیل ایرانی دانست که در مقایسه با سایر صنایع دستی از ظرافت بسیار زیادی برخوردار است. به دلیل ویژگیهایی که این هنر زیبا دارد, امروزه بسیاری از افراد, به ویژه توریستهای خارجی تمایل دارند یکی از محصولات خاتم کاری را به عنوان وسایل تزئینی خریداری نمایند. پیش از آنکه به توضیح مراحل انجام خاتم کاری بپردازیم قصد داریم با هنر خاتم کاری آشنا شویم.
خاتم کاری و مراحل آن چیست؟
یکی از اصیلترین صنایع دستی کشور پهناور ما که نه تنها در ایران, بلکه در کشورهای خارجی نیز طرفداران زیادی دارد هنر خاتم کاری است. در این صنایع دستی, چندضلعیهای منظم که در رنگهای متنوعی تولید شدهاند بر مبنای یک طرح هندسی, به شکل مرتب در کنار یکدیگر قرار میگیرند و در کنار هم, یک طرح بسیار چشم نواز را ایجاد میکنند. این طرحها که معمولا به شکل مثلثی تولید میشوند عموما ار جنس استخوان حیوانات, فلز یا چوب هستند. در کمترین حالت, برای ساخت یک طرح خاتم تنها به 3 مثلث و در طرحهای پیچیده و بزرگ, به چیزی در حدود 400 عدد مثلث نیاز خواهیم داشت. همچنین در برخی موارد شاهد استفاده از فلزات ارزشمند نظیر نقره, طلا و… نیز هستیم. نکته بسیار مهم در هنر خاتم کاری آن است که هرچه طرحهای مثلثی از ظرافت بیشتری برخوردار باشند, طبیعتا زمان زیادی برای تولید آن سپری شده است که این امر سبب میشود تا طرح خاتم کاری از مرغوبیت بیشتری برخوردار شود.
در مورد اینکه خواستگاه هنر خاتم کاری کدام شهر است اختلاف نظر زیادی میان کارشناسان وجود دارند. برخی شهر شیراز را مهد این هنر میدانند اما برخی دیگر عقیده دارند که محل پیدایش هنر خاتم کاری, شهر اصفهان است. در صورتی که تمایل دارید با مراحل تولید خاتم کاری آشنا شوید در ادامه همراه ما باشید.
ابزارآلات مورد نیاز برای فرایند تولید خاتم چه هستند؟
از آنجایی که این هنر از ظرافت زیادی برخوردار است طبیعتا صنعتگران به ابزارهای مختلفی در طی فرایند تولید خاتم کاری نیاز خواهند داشت که در این بخش به آنها اشاره خواهیم کرد.
در بخش اول, محصول اصلی در ساخت خاتم است که میتواند از چوب کیکم, چوب آبنوس, چوب فوفل, چوب عناب, عاج فیل یا استخوان حیوانات باشد. علاوه بر این, به منظور پیچیدن طرحهای مثلثی, گل و سایر نقوش به نخ پرک احتیاج خواهید داشت. پس از آنکه طرح نهایی را ایجاد کرده و به کمک نخ پرک آن را بستید زمان آن رسیده تا سطح خاتم کاری را کاملا صاف و هموار کنید. برای این کار به سه مرحله لاک کاری نیاز خواهید داشت. از جمله محصولات دیگری در طی فرایند ساخت خاتم به آن نیاز خواهد داشت میتوان به تجهیزاتی نظیر میخ, اره مثلث بر, سوهان, گونیا, خط کش, تیشه, مغار, قیچی, آهن ربا, پرگار و… اشاره نمود. حال که تجهیزات لازم را در اختیار دارید قصد داریم نگاهی به مراحل تولید خاتم بیندازیم.
روش تولید خاتم چگونه است؟
تنوع محصولات خاتم کاری در بازارهای سنتی شهر شیراز و اصفهان بسیار زیاد است به طوری که میتوانید انواع قلمدان خاتم کاری, جا انگشتری خاتم, تخت نرد, آجیل خوری و… را بیابید و آن را به عنوان یک هدیه چشم نواز برای عزیزان خود خریداری کنید. اگر به تولید خاتم علاقه دارید باید گفت مراحل تولید خاتم, نسبتا سخت است و نیاز به صبر و حوصله و همچنین علاقه زیادی دارد. با این حال, در این بخش از مقاله, شما را تا حدودی با مراحل تولید خاتم کاری آشنا خواهیم کرد.
01
در ابتدا و برای شروع کار باید چوبها و استخوانهایی که در بخش ابزارآلات به شما معرفی کردیم را خریداری کرده و به کمک ابزارهای مناسب, آنها را در اندازههای مشخص برش دهید و آنها را به شکل طرحهای مثلثی تبدیل کنید. سپس باید تمام اضلاع مثلث به دست آمده را, بر اساس طرحی که در نظر دارید سوهان کاری کنید. حال زمان کنار هم قرار دادن طرحهای مثلثی به دست آمده میرسد. برای این کار, مثلثها که از جنسهای مختلفی تولید شدهاند در کنار یکدیگر قرار گرفته و به کمک سریش در محل خود محکم شده و سپس به کمک نخهای مخصوص به یکدیگر بسته میشوند.
02
پس از گذشت چند ساعت و اطمینان از چسبیده شدن طرح, زمان باز کردن نخها و سوهان کاری طرحها میرسد. سپس این طرحها که به شکل پرههای 4 تایی هستند مجددا در کنار یکدیگر قرار گرفته و به کمک چسب به یکدیگر میچسبند. در گام بعدی, برای آنکه طرح شما به صورت یک شش ضلعی منظم یا شمسه درآید نیاز است تا مرحله گل پیچی را انجام دهید. این مراحل در نهایت به قدری تکرار میشوند تا به طرح نهایی برسیم. در آخر طرح خاتم کاری به دست آمده تحت پرس قرار میگیرد و پس از برش کاری و لاک کاری, به طرح اصلی میرسیم. شاید این مراحل در نگاه اول ساده به نظر برسند اما در صورتی که توسط استاد کار ماهر انجام گیرد, قطعا طرح نهایی به دست آمده از زیبایی و جذابیت چندان زیادی برخوردار نخواهد بود.
مراحل تولید خاتم در هنر نصف جهان
همانطور که در ابتدای این مقاله گفته شد, هرچه ظرافت طرحهای خاتم کاری بیشتر باشد نشاندهنده مرغوبیت بیشتر این محصولات است. چنانچه قصد خرید یکی از محصولات خاتم کاری را دارید باید توجه کنید اگر مراحل تولید خاتم به خوبی انجام گرفته باشد کالای شما مرغوب است, سطحی کاملا صاف و هموار دارد و نقوش و طرحهای آن کاملا قرینه, یکدست و هماهنگ هستند. همچنین به منظور جلوگیری از نفوذ گرد و غبار به درون طرح, لاک کاری آن باید به دقت انجام گرفته باشد. همچنین استفاده از فلزاتی نظیر طلا, نقره, مس و برنج سبب افزایش کیفیت و ارزش محصولات میگردند. در صورتی که کالای مورد نظر شما از چنین ویژگیهایی برخوردار باشد یک کالای مرغوب و اصیل محسوب میشود.شما میتوانید برای خرید انواع صنایع دستی به هنر نصف جهان مراجعه فرمائید و یا با شماره 09136000814 تماس حاصل فرمائید.